<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 9 Ağustos'ta Trabzon ile Kocaeli arasında direkt uçuşların başlayacağını açıkladı. Bakan Uraloğlu, "İlk uçak Trabzon’dan saat 06.00’da, Kocaeli’den de saat 08.25’te kalkacak" dedi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden:&nbsp;1994'te DLH tarafından ihalesi yapılan ve inşaatına 1995'te başlanıp 1999'da bitirilen Kocaeli'deki Cengiz Topel Havalimanı'nın açılışı, 17 Ağustos depremi sebebiyle 11 sene gecikmeli olarak yapılmıştı. Askerî uçuşlar ve kargo için kullanılan havalimanının resmî açılışı 2 Kasım 2011'de yine Trabzon'a düzenlenen seferle yapılmıştı.</li></ul>

Canlı Gündem

Atıkların sınıflandırılması, toplanması, ayrıştırılması, bertaraf edilmesi veya geri dönüştürülmesi afet sonrası enkaz yönetiminde öne çıkan konular. Bunlardan bazıları:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Elektronik atık: Buzdolabı, çamaşır makinesi, televizyon, bilgisayar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Endüstriyel ve evsel kimyasal enkaz: Temizlik maddeleri, atık pil, bitkisel atık yağlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İnşaat enkazı ve molozu: Demir, beton, cam, asbest.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kağıt atığı: Defter, kitap, kağıt ambalajları, gazete ve dergiler.</li></ul>17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi’nde 13 milyon ton atık ortaya çıkmış ve dönemin hükümeti; geçici depolama, geri dönüşüm ve arazi depolama stratejileriyle bu büyüklükteki atığı yönetmeye çalışmıştı. Tercih edilen bu atık yönetim stratejileri; atıkların iki kez taşınmasından kaynaklanan yüksek taşıma maliyetlerine, geri dönüşüm tesislere yönlendirilen yüksek miktardaki atığın yarattığı işletme kaynaklı sorunlara ve kıyı hatlarında yasal olmayan arazi depolamalarına <a fr-original-style="" href="http://dacd.artvin.edu.tr/tr/download/article-file/506232" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">neden olmuştu</a>.6 Şubat depremleri ve sonraki artçılar sonucu yıkılan binaların molozlarında insan sağlığına ve ekosisteme zararlı birçok madde bulunuyor. İzolasyon maddelerindeki kimyasallar, zararlı plastik türleri ve asbest bunların başında geliyor.Çevre Mühendisleri Odası’nın tahminlerine göre 6 Şubat depremleri nedeniyle yaklaşık 104 milyon ton inşaat ve yıkıntı atığı oluşması <a fr-original-style="" href="https://bianet.org/1/16/274524-deprem-bolgesinde-atik-yonetimi-nasil-olmali" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bekleniyor</a>. BBC Türkçe’nin <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/articles/cw0er2p39weo" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">haberine</a> göre, moloz döküm sahaları belirlenirken sızdırmasız zeminlerin tercih edilmesi, yer altı ve üstü sularla temastan kaçınılması gerekiyor. Döküm sahalarının korunan alanlardan, sulak alanlardan ve yaban hayatı alanlarından uzak olması da çok önemli bir konu.Molozların çevresel etkilerini en aza indirmek amacıyla harekete geçen Doğa Koruma Alanları Takibi projesi, depremler sonucunda yıkılan veya hasar gören binaların molozlarını uydu ve sokak görüntülemeleri aracılığıyla takip etmeyi planlıyor.Molozların taşınacağı ve geri dönüştüreleceği alanları haritalandırmayı planlayan <a fr-original-style="" href="https://www.esmiyor.earth" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Esmiyor</a> ve <a fr-original-style="" href="https://yercizenler.org" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yer Çizenler</a>&nbsp;ekipleri, projeyle birlikte afetten etkilenen bölgenin yeniden inşasında molozların doğal koruma alanlarında toplanmaması için de çalışmalar yapacak.Yıkılan yaklaşık 20 bin binanın en az 100 milyon tonluk bir moloza sebebiyet verdiği, bu miktarın tüm Türkiye'nin 3 yılda ürettiği atık miktarına denk olduğu tahmin ediliyor. 11 şehirden oluşan deprem bölgesinde 35'ten fazla doğa koruma alanı var, bu alanlar içerisinde Milleyha Kuş Cenneti gibi önemli sulak alanlar da bulunuyor. Bölgedeki canlı yaşamını ve biyoçeşitliliği korumak için molozların önemli doğa koruma alanlarına dökülmemesi çok önemli.Bu nedenle proje, deprem bölgesindeki gönüllülerin kolaylıkla “moloz ihbarı” yapabileceği, doğa koruma alanlarını gösteren bir harita oluşturacak ve bu alanları uydu görüntülerinden de düzenli olarak takip edecek. Proje, bu takibi sivil toplum örgütleri, yerel yönetimler ve akademisyenlerle birlikte gerçekleştirmek ve altyapı için yazılımcılarla çalışmak istiyor.Bu nedenle molozların toprağa ve su kaynaklarına karışmasını engellemek afet sonrası dönemin çok önemli odak noktalarından. Molozların doğru toplanmasını desteklemek, halk sağlığını koruyacak ve bölgedeki canlı yaşamının sürmesini sağlayacak.2011 yılına Japonya’da yaşanan Tōhoku depremi ve tsunamisinde Japonya’nın 6 şehrini doğrudan etkileyen büyük ölçekli yıkıntılar ve enkaz oluşmuştu. 9.1’lik depremin ardından yaşanan tsunami dalgaları, Fukuşima Nükleer Santrali’ndeki 3 reaktörü devre dışı bırakarak nükleer sızıntıya sebep <a fr-original-style="" href="https://www.haberturk.com/japonya-tohoku-depreminde-neler-oldu-kac-kisi-hayatini-kaybetti-ne-zaman-oldu-3565216/2" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">olmuştu</a>.Yaşanan afetlerde ortaya çıkan enkaz; yanıcı ve yanıcı olmayan maddeler, ahşap/odun, metal, moloz, ev eşyaları, kara ve deniz araçları, tehlikeli kimyasallar, tsunami kaynaklı tortular (ağır metal gibi), yangın yaşanan bölgelerdeki karbondioksit oranı yüksek atıklar olarak sınıflandırıldı ve ülke, afetten 12 ay sonra etkilenen bölgelerdeki bütün enkazın kaldırılması ve temizlenmesi çalışmalarını tamamladı.Konuyla ilgili <a fr-original-style="" href="https://wedocs.unep.org/bitstream/handle/20.500.11822/8136/-Managing%20post-disaster%20debris_%20%20the%20Japan%20experience-20121122.pdf?sequence=3&isAllowed=y" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Birleşmiş Milletler Çevre Fonu’nun hazırladığı raporda</a>, 12 ay gibi kısa bir sürede tamamlanan çalışmalarda iki önemli nokta ön plana çıkıyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hazırlık: Ülkeler, afetlerden sonra oluşacak enkaz ve atıkların yönetimine yönelik hazırlıklar yapmalı ve planlar oluşturmalıdır.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hızlı Yönetişim ve Teknik Uzmanlık: Yetkili bakanlıklar ve devlet kurumları, afetten hemen sonra oluşan enkaz ve atıkların nasıl ayrıştırılacağı, depolanacağı ve işleneceği konusunda kılavuz yayımlamalı ve enkaz ve atık konusunda uzman kişiler bölgede bu süreci takip etmelidir.</li></ul>

Aposto P.S.

Geniş bölgeleri ve nüfusu etkileyen deprem, sel ve orman yangınları gibi afetlerden sonra ortaya çıkan enkazın yönetimi, etkilenen bölgelerin yeniden inşasında çevresel zararı en aza indirmek ve canlı sağlığını korumak için hayati önem arz ediyor.

Doğa Koruma Alanları Takibi

Vaat

2002 Genel Seçimleri ve ardından yaşanılanlar

2002'den Sonra

49 yıl boyunca deprem ve afetlere dair vaatlerin verildiği dönemlerin büyük depremlerin hemen sonrası olması ve yetersiz vaat verilmesi bu noktada siyasi partilerin deprem sorununu ciddiyetle ele almadıklarını gösteriyor.

1999 Öncesi ve Sonrası Deprem Vaatleri

Kaosun zirve yaptığı afet dönemlerinde asayiş ve güvenlik sağlamak için neler yapılmalı? Güvenlik güçleri afetlere nasıl hazırlanmalı? Türkiye’nin bu konudaki kurum kültürü ne söylüyor? Doç. Dr. Mustafa Arslan yazdı.

Afetlerde güvenlik nasıl sağlanır?

Aposto Gündem

Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki depremin ardından 10 ilde büyük yıkım yaşandı. Bu büyük yıkım gösterdi ki Türkiye "bir deprem ülkesi olmasına" rağmen bu afete hazır değildi.

Türkiye, en büyük felaketine hazır mıydı? 

Türkiye, dün sabaha karşı 04.08'de merkez üssü Düzce'nin Gölyaka ilçesi olan 5.9 büyüklüğündeki deprem ile uyandı. Tekirdağ'dan Ankara'ya kadar birçok ilde hissedilen deprem esnasında yaşanan panik nedeniyle 1'i ağır olmak üzere 93 kişi yaralandı.12 Kasım 1999'da Düzce’de gerçekleşen 7.2 büyüklüğündeki deprem, 17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi'ne neden olan Kuzey Anadolu Fay hattındaki (KAF) kırılmaların Düzce fayının doğu bölümünü tetiklemesi sonucu gelişmiş, depremin ardından Bolu'ya bağlı Düzce ilçesi Türkiye'nin 81. ili olmuştu.Dün gerçekleşen depremin ardından dikkatler yeniden Büyük İstanbul Depremi'ne yöneldi. Düzce depreminin İstanbul'da olası bir depremi tetikleyip tetiklemeyeceği tartışılırken Prof. Dr. Celal Şengör, Fatih Altaylı'ya <a fr-original-style="" href="https://www.haberturk.com/yazarlar/fatih-altayli-1001/3541250-itiraf-edin-odunuz-patladi" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yaptığı açıklamada</a> "Düzce'deki fay hattının geriliminin boşaldığı ve uzunca bir süre ciddi bir deprem olmayacağınının düşünüldüğünü; ancak öyle olmadığının görüldüğünü" belirtti. Şengör bunun İstanbul depreminin "bayağı yakınlaştığı" anlamına geldiğini ve asıl stres birikiminin batıya; yani Adapazarı, Gölcük ve İstanbul'a doğru kaydığını ifade etti.<img src="https://images.aposto.com/2022/10/3/1669228951397.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="İstanbul zemin haritası" ratio="2.37" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">TMMOB Jeoloji Mühendisleri OdasıPeki olası bir İstanbul depreminda yaşanması muhtemel senaryolar neler?<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">14 bin ölü, 34 bin yaralı</h2>Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nün 2018'de yayımladığı en güncel rapora göre ortalama her bin İstanbulludan birinin depremde hayatını kaybetmesi bekleniyor. Bu da yaklaşık 14 bin kişiye karşılık geliyor. 8 binden fazla ağır yaralının beklendiği belirtilen raporda 40 bine yakın kişinin de yatarak tedavi görmesinin gerekeceği ifade ediliyor.&nbsp;13 bin 500 binanın çok ağır, 34 bin binanın ise ağır hasar görmesi; 146 bini aşkın binanın orta, 300 bini aşkın binanınsa hafif derecede hasarlı hâle gelmesi bekleniyor. Bu da İstanbul'daki 1 milyon 166 bin binanın %17’sinin tekrar kullanılamayacak düzeyde hasar görürken 48 bin tanesinin ise enkaz hâline gelmesi demek oluyor.Hasar görecek binalardan toplam 25 milyon ton enkaz çıkacağı hesaplanırken enkaz kaldırma çalışmaları ve molozun taşınması için kamyonların 1 milyon sefer yapması gerekecek. Yine rapora göre arama kurtarma çalışmalarının yeterli ve sağlıklı biçimde gerçekleştirilebilmesi için 960 bin kişilik bir ekibe ihtiyaç duyulacak.Boğaz köprüleri, Marmaray ve metro hatlarındaysa hasar beklenmiyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ya sonra?</h2>Yukarıdaki veriler sadece deprem anında oluşacak can ve mal kayıplarını hesaba katıyor. Ya depremin ardından yaşanacak olanlar? Aslında deprem sonrasındaki risk senaryoları da belirlenmiş durumda; ancak bu senaryoların ne kadarının gerçekleşeceği, ne kadar tesirli olacakları ve kesin sonuçları tam olarak kestirilemiyor.Büyük İstanbul Depremi'nin ardından arama kurtarma faaliyetlerinde yaşanacak güçlüklerden ötürü enkaz altında kalan kaç kişinin yaşamını yitireceğini kestirmek güç. Oluşması muhtemel tsunaminin kaç can alacağı da meçhul. Binaların çöktüğü, özellikle de sokakların dar olduğu mahallelerde, enkaz nedeniyle yolların kapanacağı öngörülüyor. Bu durumda sağlık hizmeti götürülemeyecek 8 bini aşkın ağır yaralının kaçı hayatını kaybedecek, kaçı hayatta kalacak bilinmiyor. Depremin ardından şehri araçlarıyla terk etmek isteyecek insanların neden olacağı trafik yüzünden de yolların kapanması beklenebilir.Deprem neticesinde İGDAŞ istasyonlarının %40'ına karşılık gelen 86 bin 500 doğalgaz kutusunun hasar görmesi bekleniyor. Oluşabilecek patlama ve yangınlarda yaşanacak can kaybı ve yaralanmaları hesaplamak da şu aşamada mümkün değil. Ancak istasyonların yalnızca %10'unda yangın çıkması dahi 8 binden fazla eş zamanlı yangın çıkabileceği anlamına geliyor.Depremden sonra 355 doğalgaz şebekesinde hasar meydana geleceği öngörülüyor. Depremin kışın gerçekleşmesi hâlinde hayatta kalanların donma tehlikesiyle karşı karşıya kalıp kalmaması, şebeke hasarlarının o koşullarda giderilebilmesine bağlı olacak. Benzer şekilde, gerçekleşmesi beklenen 463 içme suyu ve 1045 atık su şebeke hasarı nedeniyle -özellikle de deprem yaz aylarında gerçekleşirse- İstanbul salgın hastalık riskiyle karşı karşıya kalacak.7.5 büyüklüğündeki bir depremin ardından yaklaşık her üç trafodan birinin hasar göreceği bir senaryoda şehrin büyük bölümünün elektriksiz kalacağı tahmin edilirken yaklaşık 640 bin haneden ortalama 2 milyon kişi için acil barınma ihtiyacının ortaya çıkacağı öngörülüyor. Bununla birlikte, barınma haricinde su ve gıda ihtiyacının da doğması kaçınılmaz.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Uzmanlar ne diyor?</h2>Kocaeli Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü'nden Doç. Dr. Ergin Ulutaş, olası bir İstanbul depreminde İzmir'de yaşanan depremi örnek vererek Sığacık'ta gerçekleşen tsunamiye <a fr-original-style="" href="https://www.yenicaggazetesi.com.tr/ilkay-gundogandan-flas-itiraf-600658h.htm" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dikkat çekmişti.</a> Ulutaş, boyları 1,5 metreye ulaşacak dalgaların özellikle Tuzla ve Çınarcık'ta etkili olacağını, bu nedenle depremin ardından deniz kıyısından uzaklaşarak yüksek noktalara gidilmesi gerektiğini ifade etti. "Tsunami deniz tabanındaki bir boşluğun çökmesi sonucu yaşanan dalga oluşumudur." diyen Ulutaş, tsunaminin kıyıdan içeri su basmaları şeklinde gerçekleştiğini belirtti.5 yıl önce katıldığı bir TV programında depremin azami büyüklüğünü 7.6 olarak tahmin ettiklerini söyleyen Prof. Dr. Celal Şengör, "İstanbul’da bir sel olduğunda, kar yağdığında hiçbir yere gidemezsiniz. Deprem olduğu zaman İstanbul’u nasıl besleyeceksiniz?" diye sormuş, eğer bu çapta bir felaket yaşanırsa Türkiye'nin bağımsızlığını dahi kaybedebileceği yönünde <a fr-original-style="" href="https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/prof-celal-sengor-istanbul-depreminin-eli-kulaginda-turkiye-bagimsizligini-kaybedebilir-804219" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">uyarıda bulunmuştu</a>.Prof. Dr. Naci Görür ise Twitter'dan yaptığı paylaşımda Düzce ve batısında KAF'ın enerjisinin büyük bir kısmını boşalttığını, ancak Bolu tüneli ile Bolu kenti ve ovası arasındaki fay kolunda kırılma olmadığını söyleyerek, Bolu ve güneyinin riskli bir bölge olarak algılanması gerektiği yönünde uyarıda bulundu. ’99'da yaşanan depremden sonra Düzce'de binaların yönetmeliklere uygun olarak yapıldığı belirten Prof. Görür, bu sayede dünkü depremin az hasarla atlatılabildiğini belirtti. "Güvenli evler inşa ederseniz depremde fazla yara almazsınız. Bilim insanlarını ciddiye alır, öngörüleri doğrultusunda hazırlık yapar, önlem alırsanız, insanlarımızın can güvenliğini sağlarsınız," diyen Naci Görür, sözlerini "Ülkemizin, insanımızın bekası buna bağlı." diyerek noktaladı.

Deprem kadar, sonrası da tehlikeli.

Olası bir İstanbul Depremi nelere mal olacak?

• <a fr-original-style="" href="https://www.yapikrediyayinlari.com.tr/tel-dolaptaki-karpuz.aspx" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Tel Dolaptaki Karpuz, Artun Ünsal</a>: Türkiye’de yemek yazarı denince akla pek isim gelmez. Nadir bir türdür bizim meslek. Özellikle de mecraların başında olup da hakikaten yemekle ilginin ötesinde bir misyon edinmiş ve değer katmaya çalışanlar pek ender. Fakat kimileri de var ki kendilerine yemek yazarı demese de Türkiye yemek kültüründe iz bırakacak eserler ortaya koymuştur.&nbsp;Bunların başlıcalarından biri şüphesiz Artun Ünsal. Süt Uyuyunca, Ölmez Ağacın Peşinde, İstanbul’un Lezzet Tarihi gibi kitaplarla gastronomik arşivimizin en okkalı yazarlarından olan Ünsal neredeyse 80 yıla yayılmış anılarını bu sene ikinci baskısı yapılan Tel Dolaptaki Karpuz isimli kitabında toplamış. Yapı Kredi Yayınları’nın bu sene ikinci baskısını yaptığı kitap Afganistan’da çocukluktan, Kıbrıs Harekâtı’nda asteğmenliğe, Gölcük Depremi’nden eski İstanbul’a bireysel yaşamla tarihi harmanlayarak bir kez daha ilham veren bir kişiliğin hikâyesini samimi bir dille veriyor.

apéro

Gölcük Depremi

Gölcük Depremi ile ilgili hikayeler